PIONEIRA DA DIVULGACIÓN CIENTÍFICA FEMININA EN GALIZA
Celia Clara Daniela Bernardina Brañas Fernández (A Coruña, 20/05/1880-12/06/1948), sobriña de Alfredo Brañas, foi unha científica galega pioneira na incorporación da muller á culturacientífica.
Estudou na Escuela Normal de A Coruña, onde obtivo o título de mestra elemental e superior e, despois, cursou o Bacharelato no Instituto local.
En 1908 iniciou o seu labor docente na Escola Normal coruñesa e en 1911 aprobou a oposición de profesora numeraria de Ciencias e encargouse da docencia de Física, Química e Historia Natural. Ocupou a dirección da Normal en diversas etapas e xubilouse en 1946.
Celia Brañas simbolizou o esforzo das mulleres da súa xeración por ter un papel protagonista na sociedade, e, de forma singular nun terreo no que historicamente a súa presenza fora máis escasa, a cultura científica.
Até 1910 a entrada da muller na Universidade precisaba de permisos especiais. Unha Real Orde do Ministerio de Instrucción Pública y Bellas Artes do 8 de marzo de 1910 eliminou esa norma que obrigaba ás mulleres a pedir permiso á Dirección General de Instrucción Pública para optar á matrícula oficial, orde que se viu complementada con outra do mes de setembro permitindo ás mulleres o exercicio da profesión derivada dos estudos efectuados. Por iso non nos pode sorprender que ata 1913 non houbese mulleres na Facultade de Medicina de Santiago.
A súa visión da ensinanza das Ciencias estivo en consonancia coa proposta educativa dos movementos de renovación pedagóxica da época, a “ensinanza activa”. Celia entendeu que a súa responsabilidade de educadora non se debía restrinxir ao espazo das aulas e desenvolveu un notable labor divulgativo.
En 1919 participou como poñente no primero congreso de Estudos Galegos no que defendeu o tema da importancia que para a rexión galega tería a creación dunha estación de bioloxía mariña na Coruña. No ano seguinte, 1920, ela mesma solicitou ao Museo Nacional de Ciencias Naturales de Madrid a organización dun curso de Bioloxía Mariña, no que participou, este evento estivo relacionado coa posterior creación da Estación de esa especialidade en Marín (1932).
O Premio de Xornalismo Científico “Celia Brañas” trata de estimular e recoñecer as actividades de comunicación da ciencia e da tecnoloxía entre as/os profesionais do xornalismo dos medios de comunicación galegos.
Máis información en:
Album, Celia, GlWikipedia, Gciencia, Mujeresconciencia, Youtube, Congreso, ACoruñadasmulleres, PMAR, RAGC